بعضي افراد در برنامة نگهدارنده با متادون علائم ناخواسته اي را در طول
درمان تجربه خواهد كرد. ممكن است كه علت آن دوزمتادون تجريز شده باشد به
صورتي كه بسيار كم يا بسيار زياد باشد كه بخصوص درشروع درمان ايجاد ميشود.
بعضي از اين علائم ناشي از عوارض خود متادون است.
هنگامي كه مقدار تجويز شده بسيار كم باشد علائم شبيه به آنفلوانزا است وشامل موارد زيراست:
1- آبريزش بيني، عطسه
2- سيخ شدن موها
3- دردهاي شكمي
4- دردپشت ومفاصل
5- احساس ضعف جسمي
6- افزايش درجة حرارت بدن و احساس سرما
7- از دست دادن اشتها
8- تعريق
9- لرزش
10- تحريك پذيري و پرخاشگري
11- اسپاسم ماهيچه اي وپرش عضلاني
12- اختلال درخواب
13- تهوع و استفراغ
14- ولع براي مواد
15- خميازه
16- اسهال
فردي كه مصرف متادون را يكباره قطع كند ممكن است بسياري از علائم ذكر شده
را تجربه نمايد. علائم ترك ( بازگيري) معمولاً يك تا سه روز بعد از آخرين
مصرف شروع ميشود و در حدود روزششم به حداكثر ميرسد اما مدت طولاني تري به
طولاني ميانجامد.
علائم ناشي از مصرف متادون به مقدار زياد عبارتند از:
1- خواب آلودگي و چرت زدن 6- ضعيف شدن نبض و كاهش فشار خون
2- تهوع واستفراغ 7- طپش قلب
3- تنفس سطحي 8- سرگيجه
4- مردمك نوك سنجاقي 9- اختلال در عملكرد جنسي
5- كاهش دماي بدن 10- گردش خون ضعيف
بعضي افراد ممكن است عوارض را تجربه كنند كه ارتباطي با دوز مصرفي متادون ندارد:
1- تعريق (فردبايدحداقل دوليتر آب در روز بنوشدتا دچاركمبود آب بدن نشود)
2- يبوست
3- درد ماهيچهها ومفاصل
4- كاهش ميل جنسي
5- جوشهاي پوستي و خارش
6- تسكين
7- احتباس مايع
8- كاهش اشتها، تهوع و استفراغ
9- دردشكمي
10- پوسيدگي دندان
11- بي نظميدرقاعدگي
اين عوارض مدت كوتاهي پس ازمصرف متادون فروكش ميكند.
درافرادي كه كاركرد كبدي آنها ضعيف است ( به طور مثال عفونت هپاتيتB،
هپاتيتها ونيز استفادة طولاني مدت از الكل ) مقدار متادون تجويز شده نياز
به نظارت دقيقي دارد.
افرادي كه به مواد افيوني و ابستگي ندارند در صورت مصرف متادون علائميرا
تجربه خواهند كرد كه شبيه به علائم ناشي از مصرف مقدار زياد متادون است
(قبلاً ذكر شده است ) .
شکلهاي مختلف متادون
مصرف متادون همراه با ساير داروها
مصرف داروهاي ديگر همراه متادون، بخصوص اگر آنها هم مضعف باشند (مانند
الكل،افيونها از جمله هروئين يا بنزوديازپينها مانند ديازپام )، خطر
overdose راافزايش ميدهد. مصرف مقادير زياد الكل درچند روز يا چند هفته
ميتواند طول زمان اثر متادون را كوتاه كند و موجب شود كه شخص قبل از مصرف
دوز بعدي علائم ترك ( بازگيري ) راتجربه نمايد.
اين نكته بسيار مهم است كه فرد هنگام مراجعه به پزشك يا دانپزشك، مصرف
متادون راگزارش دهد تا داروهائي كه موجب تاثير بر درمان نگهدارنده با
متادون ميشوند را تجويز ننمايند.
Overdose و مرگ
مرگ در اثر مصرف متادون نادر است. مرگ مرتبط بامتادون تقريباً هميشه به
دليل مصرف همزمان ساير داروها بخصوص بنزوديازپينها و يا الكل ميباشد.
كادر حرفه اي بهداشتي عموماً پذيرفته اند كه درمان نگهدارنده با متادون
دركاهش مرگ و مير معتادان به هروئين موثر است. مرگ در اثر مصرف متادون
معمولاً به دلايل زير اتفاق ميافتد:
1- مصرف بيش از حد به طور اتفاقي ـ تحقيقات نشان داده است كه سوء مصرف الكل
و بنزوديازپينها درمراجعان دريافت متادون شايع است. هرگونه مصرف همزمان
داروهاي مسكن، ازجمله افيونهائي مانند هروئين،الكل و بنزوديازپينها موجب
افزايش خطر سركوب تنفسي، اغماو مرگ ميشود.
2- خودكشي ـ اختلالات عاطفي درمراجعان دريافت متادون شايع است.
3- صدمات و آسيبها كه شامل تصادف باوسائل نقليه نيز ميباشد.
خطرات ديگر :
1- دسترسي به متادون توسط افراد ديگر (براي مثال اطفال) بسيار خطرناك است و
ميتواند موجب ايجاد علائم overdose شود. متادون اضافي را بايد از دسترس
بچهها دور نگه داشت.
2- تزريق متادون خطري عمده جهت سلامتي افراد است و خطر overdose، لخته شدن خون،انسداد سياهرگها و ساير مشكلات طبي را افزايش ميدهد.
حاملگي وشيردهي :
زنان جامعه كه وابسته به مواد افيوني هستند بايد ترغيب شوند كه هرچه سريعتر
وارد برنامة نگهدارنده با متادون شوند زيرا مصرف متادون موجب كاهش عوارض
ناشي از مصرف ساير مواد افيوني، مانند هروئين ميشود. دلايل آن عبارتند از:
1- دورههاي ترك ناخواسته كه با مصرف ساير مواد افيوني همراه است و موجب آسيب به جنين ميگردد درمصرف روزانة متادون رخ نميدهد.
2- كيفيت زندگي اين افراد در درمان نگهدارنده بامتادون بهبود مييابد كه
موجب بهبود تغذيه و كاهش تنفس ميگردد و نتيجة آن سلامت جنين خواهد بود.
3- متادوني كه توسط داروخانه يا مركز درماني توزيع ميشود حاوي هيچگونه مادة مضر ديگري كه به جنين منتقل شود، نيست.
همانند ساير مواد افيوني،متادون از را ه جفت به جنين منتقل ميشود. بيشتر
نوزاداني كه از مادران مصرف كنندة متادون به دنيا ميآيند، پس از تولد دچار
علائم ترك ميشوند. علائم آنها از نظر طول مدت و شدت علائم متغير است. اين
نوزادان را ميتوان پس از تولد دربيمارستان به نحو موفقيت آميزي درمان نمود.
به طور كلي، زناني كه از متادون استفاده ميكننند درمقايسه با مصرف هروئين،
دچار مشكلات و عوارض كمتري ميشوند.
چون مقدار كميمتادون از راه شير به نوزاد منتقل ميشود، مادراني كه دربرنامة
نگهدارنده با متادون هستند، ترغيب ميشوند كه به منظور كاهش علائم ترك
متادون در نوزادان،به شيردهي ادامه دهند.
متادون در شيرمادر 4-2 ساعت پس از مصرف به حداكثر مقدار خود ميرسد،
بنابراين شيردادن به نوزاد قبل از مصرف متادون موجب ميشود كه متادون كمتري
به نوزاد برسد.
قانون (استراليا):
تزريق متادون يامصرف بيش از يك دوز در يك زمان، يادادن متادون به افراد
ديگر غير قانوني است ـ دراستراليا، همانند اكثر كشورهاي غربي، متادون به
صورت قانوني تهيه شده است وتوسط پزشكاني كه داراي مجوز هستند، تجويز
ميگردند.
متادون و رانندگي (استراليا):
هرفردي كه تحت تاثير يك دارو باشد رانندگي او غير قانوني است زيرا قادر به
كنترل مناسب خودرو نيست. اين مورد شامل مصرف متادون هم ميباشد و نقض اين
قانون موجب جريمههائي مانند ممنوعيت رانندگي خواهد شد
مراقب افکارت باش که آنها به گفتار تبديل مي شوند
مراقب گفتارت باش که آنها به کردار تبديل مي شوند مراقب کردارت باش که آنها به عادت تبديل مي شوند مراقب عادتت باش که آنها به شخصيت تبديل مي شوند مراقب شخصيتت باش که آنها به سرنوشت تبديل مي شود