«سم فقط در بدن آنها نيست، سم اعتياد تا ته ذهنشان راه پيدا کرده است.
براي همين فقط «سم.زدايي» از جسم معتاد کفايت نمي.کند. آن.ها بايد ذهن و
روانشان را هم پاک کنند.» مي.پرسد: «چه طوري؟» مي.گويم: «هزار تا راه
وجود دارد. از گروه.هاي حمايتي که خود معتادان به وجودش آورده.اند گرفته
تا انواع و اقسام روان.درماني.» مي.گويد: «روان.درماني ديگر چه صيغه
ايست؟» شما هم مي.خواهيد بدانيد وقتي از روان درماني و درمان.هاي
غيردارويي ديگر اعتياد حرف مي.زنيم از چه چيزي حرف مي.زنيم؟
براي موفق بودن درمان اعتياد، هميشه پيشنهاد مي.شود که علاوه بر درمان.هاي
دارويي، از روان.درماني هم استفاده شود. دليل اين قضيه تقريبا واضح است.
آنچه که موجب شده به يک نفر بگويند سوء مصرف.کننده مواد فقط نياز بدني او
به يک ماده خاص نيست. بيشتر کساني که به سراغ اعتياد مي.روند، قبل از
اعتياد با مشکلات عاطفي و رواني ديگري دست و پنجه نرم کرده.اند. در واقع
آنها اعتياد را به عنوان يک راه حل يا بهتر است بگوييم يک پناهگاه انتخاب
کرده.اند. حالا که قضيه پيچيده شده است و فرد خواسته که ترک کند، اگر آن
مشکل.هاي زيربنايي حل نشود، هر زماني که آن بحران.هاي عاطفي برگردند
احتمال عود اعتياد وجود دارد. غير از اين بسياري از افراد به اين علت به
سراغ اعتياد مي.روند که در واقع، بعضي از مهارت.هاي زندگي مانند مهارت
رابطه بر قرار کردن با ديگران، کنترل کردن استرس يا مطرح کردن درست
خواسته.هايشان را نياموخته.اند. روان.درماني به اين دسته هم کمک مي.کند
تا اين مهارت.ها را در وجود خود پرورش دهند. حالا که اهميت روان.درماني
مشخص شد، بهتر است بدانيم يک معتاد ايراني که مي.خواهد در کنار سم.زدايي
جسمي.اش، روانش را هم از بيماري پاک کند چه راه.هايي در پيش رو دارد. دو
درمان غيردارويي اعتياد را در اين شماره توضيح داده.ايم. بقيه هم بماند
براي شماره.هاي بعد.
1 گروه.هاي خودياري
يکي از مشهورترين، موفق.ترين و عجيب و غريب.ترين درمان.هاي غيردارويي
اعتياد، عضويت در يک گروه جهاني تشکيل شده به وسيله خود معتادان به نام
معتادان گمنام (ان. اي) است. اولين کسي که پايه اين گروه را در آن سوي
آب.ها بنا نهاد خودش توانسته بود از چنگال اعتياد رها شود و مي.خواست اين
تجربه شيرين را لااقل به يک نفر ديگر هم منتقل کند. اين زنجيره همين.طور
ادامه پيدا کرد تا رسيد به الان که در بيشتر کشور.هاي جهان اين گروه.ها
تشکيل شده.اند.
يکي از رمزهاي موفقيت گروه.هاي خودياري اين است که در جلساتشان عضو.هاي
قديمي.که بيشترين زمان ترک (يا به قول خودشان پاکي) را تجربه کرده.اند، نيز
حضور پيدا مي.کنند تا هم تجربياتشان را به عضو.هاي جديدتر منتقل کنند و
هم به نوعي انگيزه آنها را براي بيشتر پاک ماندن تحريک کنند. غير از اين
گروه خودياري معتادان گمنام يک فضاي کاملا حمايت.کننده را براي کساني که
تازه ترک کرده.اند، به وجود مي.آورد؛ در اين فضا اصل بر صداقت کسي است که
دارد صحبت مي.کند، تنها نام کوچک افراد براي شناسايي.شان به کار برده
مي.شود، جلسات جداگانه.اي براي خانواده.هاي معتادان در نظر گرفته شده و
مهم.تر از همه اين که يک سيستم نفر به نفر براي هدايت تازه واردان از قبل
طراحي شده است. در گروه.هاي معتادان گمنام رهبر گروه متخصص روان شناسي يا
روان.پزشکي نيست و همان طور که از نام گروه پيداست، خود افراد ترک کرده
آن را مي.گردانند.
در بيشتر شهر.هاي ايران جلسه.هاي معتادان گمنام تشکيل مي.شود. يکي از
راه.هاي مطمئن براي عضو شدن در اين گروه.ها، مراجعه به سايت اينترنتي
معتادان گمنام است. شما در اين سايت مي.توانيد علاوه بر کسب اطلاعاتي در
مورد ماهيت گروه، گام.هاي 12 گانه.اي که بايد براي پاگ ماندن برداريد و 12
سنتي که بايد رعايت کنيد را هم بشناسيد. براي عضويت کافي است بخش
«رابطه.هاي نواحي و منطقه.ها»ي سايت را باز کنيد، ببينيد که استان.تان در
کدام يک از مناطق ده.گانه قرار مي.گيرد و با شماره تلفن يکي از اعضاي
منطقه خودتان تماس بگيريد تا راهنمايي شويد. براي مثال استان فارس طبق
اين منطقه.بندي در ناحيه 8 قرار دارد و دو شماره تلفن براي اين منطقه در
نظر گرفته شده است.
2 گروه درماني
در گروه درماني برخلاف جلسات خودياري يک متخصص مسايل بهداشت رواني مانند
روان.پزشک، روان.شناس يا مشاور گروه را هدايت مي.کند. در اين جلسات
نگراني.ها، احساسات منفي و مهارت.هاي ارتباطي معتادان مورد بحث قرار
مي.گيرد و فرد در دل گروه به دنبال راه حلي براي مشکلات خودش مي.گردد. در
جلسات گروه درماني، درمانگر از تکنيک.هاي گوناگوني استفاده مي.کند. براي
مثال ممکن است براي اينکه «مهارت نه گفتن به مواد مخدر» را در اعضاي گروه
افزايش دهد اول راه.هاي گوناگون رد کردن ماده مخدر را آموزش دهد و سپس از
يکي از اعضا بخواهد که نقش کسي که ماده مخدر را تعارف مي.کند و از يکي
ديگر از اعضا بخواهد که نقش کسي که بايد ماده مخدر را رد کند بازي کنند.
در اين نقش بازي کردن مشکلات احتمالي در اجراي عملي مهارت.ها برطرف
مي.شوند. گروه.هاي درماني اعتياد اغلب همگن هستند يعني همه افرادي که در
آن شرکت مي.کنند لااقل در مشکل اعتياد شبيه به هم هستند.
تجربه نشان داده است که بسياري از مشکلات عاطفي که زيربناي اعتياد بوده.اند
و بسياري از مشکلات ديگر که اعتياد موجب آنها شده است، در اين گروه.ها
حل شده.اند. در ايران بيشتر مراکز بهزيستي اين گروه.ها را تشکيل مي.دهند و
در شهر.هاي بزرگتر موسسات خصوصي هم اين گروه.ها را راه.اندازي کرده.اند.
مراقب افکارت باش که آنها به گفتار تبديل مي شوند
مراقب گفتارت باش که آنها به کردار تبديل مي شوند مراقب کردارت باش که آنها به عادت تبديل مي شوند مراقب عادتت باش که آنها به شخصيت تبديل مي شوند مراقب شخصيتت باش که آنها به سرنوشت تبديل مي شود